Download PDF
Waabudu wa Kiyahudi Walikuwa Nani?
Milenia kabla ya Yeshua Masihi kuja ulimwenguni na kufa kwa ajili ya dhambi zetu, ADONAI alifananisha dhabihu yake kamilifu kupitia matoleo ya wanyama waliochinjwa. Inaonekana alianza kwa kumwagiza Adamu kutoa dhabihu za damu kama ishara zinazoelekeza umwagaji wa kweli na mzuri wa Mwana-Kondoo wa damu kamilifu ya Mungu msalabani. Sadaka ya mbuzi, mwana-kondoo, kondoo dume, au mnyama mwingine hakuwahi kuwa na uwezo wa kusamehe na kusafisha dhambi – wala haikukusudiwa. Dhabihu kama hizo zilikuwa ni matendo ya nje tu, ya ishara ya utii ambayo, isipokuwa yakiambatana na moyo mnyenyekevu na uliotubu, hayakukubalika kwa Ha’Shem. Bila imani, tumaini na imani katika Mungu ambaye dhabihu ilitolewa kwake, zoezi zima lilikuwa tu ibada isiyo na maana. Watu hawa hunikaribia kwa vinywa vyao na kuniheshimu kwa midomo, lakini mioyo yao iko mbali nami (Isaya 29:13).
Kaini alipomtolea BWANA dhabihu yake ya nafaka, alitenda dhambi kwa kutotii kwa kuleta aina mbaya ya sadaka na kwa kuitoa katika roho mbaya. Badala ya kuleta dhabihu ya mnyama kama vile YHVH alivyoamuru, alileta matunda ya kazi yake mwenyewe, kwa kujigamba akidhani kwamba kitendo chake cha kutotii kilikuwa kinakubalika tu kwa Mungu kama vile alivyodai. Tendo lake lilikuwa la kwanza la matendo ya uadilifu, mtangulizi wa kila tendo kama hilo tangu wakati wake. Kila mtu wa kila zama ambaye amejaribu kuja kwa BWANA kwa msingi wa sifa na kazi zao wenyewe, au kwa sherehe fulani ya kidini iliyobuniwa na binadamu,
amefuata hatua za kutokuamini, za kukataa neema za Kaini. Kwa kukataa dhabihu ya mnyama iliyohitajiwa ya Ha’Shem, Kaini alikataa uandalizi wa Mungu wa wokovu wa kibadala katika Mwanawe ambao dhabihu hiyo ya damu ilielekeza.
Abeli, kwa upande mwingine, kwa utiifu alitoa dhabihu ya damu ambayo Mungu alihitaji, na kwa imani, alirukaruka kwa karne nyingi na kugusa msalaba (ona maelezo ya Mwanzo Bi – Kaini na Abeli). BWANA aliikubali sadaka yake, si kwa sababu ilikuwa na manufaa yoyote ya kiroho ndani yake yenyewe, bali kwa sababu ilitolewa kwa uaminifu na utii.
Tangu wakati wa Kaini na Habili, mistari miwili tofauti ya matendo na imani ilikuwa imebainisha maisha ya kidini katika wanadamu wote.
Yeyote anayefuata njia ya Kaini, anafuata uwongo wa Adui; Na anaye fuata njia ya Ha'bl anafuata njia ya Mwenyezi Mungu ya fadhila na msamaha.
Njia hizi mbili za kumkaribia YHVH zinaweza kufuatiliwa kote katika TaNaKh. Wajenzi wa Mnara wa Babeli (tazama maelezo ya Mwanzo Dm – Tujenge Mji na Tujifanyie Jina), walifuata njia ya Kaini ya kutokuamini na kuasi, ambapo Nuhu na familia yake walifuata njia ya kuamini na utiifu ya Abeli. (tazama ufafanuzi juu ya Mwanzo Ce – Safina ni Aina ya Kristo). Sehemu kubwa ya ulimwengu wa kale ilifuata njia ya Kaini isiyomcha Mungu (ona maelezo juu ya Yuda Aq – Wameichukua Njia ya Kaini, Walikimbilia Kosa la Balaamu), ambapo Ibrahimu na nyumba yake walifuata njia ya Mungu ya Habili (ona ufafanuzi. kwenye Mwanzo Ef – Abramu Alimwamini BWANA na Akamhesabia kuwa ni Haki). Ndani ya taifa la Israeli kila mara kulikuwa na njia mbili zilezile za mafanikio ya mwanadamu na utimizo wa kimungu, wa kutumaini kile ambacho wanadamu wanaweza kumfanyia Mungu, au kutumaini kile ambacho Mungu amewafanyia wanadamu. Wale wanaofuata mlango mwembamba wa imani daima ni wachache (tazama maelezo ya Maisha ya Kristo Dw – Milango Nyembamba na Mipana), lakini kwa mabaki waaminifu, baraka za BWANA hazikomi na ahadi zake hazishindwi.
Wakati Yeshua alipozaliwa wenye haki wa TaNaKh walijumuisha Mariamu, Yosefu, Elisabeti, Zakaria, Anna, Simeoni, na wengine wengi ambao hatujulikani majina yao. Waliweka tumaini lao kwa Mungu wa Ibrahimu, Isaka na Yakobo kwa ajili ya wokovu wao na waliamini bila masharti katika Torati kama Neno lake lililofunuliwa na Mungu. Kwa uaminifu na kwa hiari walisawazisha tabia zao na taratibu na viwango vilivyowekwa na Mungu, wakati wote huo wakionyesha kwamba imani yao ilikuwa kwa BWANA Mwenyewe, si katika utunzaji wa sherehe hizo na viwango, kama vile ilivyokuwa muhimu katika Utawala wa Torati.
Lakini wakati Yeshua alipozaliwa idadi kubwa ya Waisraeli walikuwa wameipotosha Torati na kuweka imani na imani yao ndani yao wenyewe, wakitazama wema na mafanikio yao wenyewe ili wakubalike kwa Ha’Shem.
Sheria ya Simulizi ilijikita katika uadilifu wa matendo (tazama ufafanuzi juu ya Maisha ya Kristo Ei – Sheria ya Simulizi). Waliamini katika wazo la kupata ustahili mbele za Mungu kupitia ushikaji mkali wa orodha karibu isiyo na mwisho ya kanuni na sherehe zilizotungwa na mwanadamu. Viongozi wengi wa Kiyahudi, waliofafanuliwa na Mafarisayo na Masadukayo waliojiona kuwa waadilifu, waliamini kwa kiburi kazi zao za kidini ziliwaweka katika upendeleo wa pekee wa YHVH na kupata msamaha wa dhambi zao.
Ilikuwa ni kutokana na kundi hili kubwa la Wayahudi washika sheria ambapo waamini wa Kiyahudi waliinuka, wakidai kumfuata Masihi, lakini wakifundisha kwamba Mmataifa alipaswa kutahiriwa na kufuata amri 613 za Torati.
Leave A Comment